Wyniki badań:
Odmiana nagoziarnista ‘Rastik’ silnie reagowała na zróżnicowanie technologii uprawy. Najbardziej korzystną dla osiągnięcia wysokiego plonu ziarna przydatnego do celów paszowych i konsumpcyjnych okazała się technologia standardowa, w której przewidziano chemiczną ochronę roślin oraz nawożenie mineralne w wysokości 140 kg NPK .ha-1. Ziarno pochodzące z uprawy wg tej technologii charakteryzowało się najwyższą masą 1000 ziaren oraz wyższą zawartością białka, o lepszym składzie aminokwasowym niż z technologii ekstensywnej, bez chemicznej ochrony roślin i nawożenia mineralnego. Dalsza intensyfikacja uprawy, w tym wzrost nawożenia mineralnego do 280 kg NPK ha-1, nie powodowała już zwyżki plonu ziarna, a równocześnie była przyczyną pogorszenia cech towaroznawczych ziarna, takich jak: gęstość w stanie zsypnym, wyrównanie i masa 1000 ziaren. Z uwagi na większą podatność odmiany nagoziarnistej na wyleganie wymaga ona użycia retardantów o wczesnym terminie stosowania, zwłaszcza przy intensywnej uprawie. Pomimo niższego plonowania odmiany nagoziarnistej, wydajność białka jest wysoka, ponieważ jej ziarno charakteryzuje się o ponad 2% wyższą zawartością białka w porównaniu do odmian oplewionych. Ponadto ziarno odmiany nagoziarnistej było bogatsze we frakcje albumin i globulin, a tym samym w aminokwasy egzogenne.
Wnioski do praktyki:
Wysoka wartość energetyczna 100 g ziarna nagiego oraz niski udział w nim włókna pozwala je uznać za wartościowy surowiec do produkcji pasz, szczególnie dla trzody chlewnej i drobiu. Niższe wartości cech towaroznawczych ziarna odmiany nagoziarnistej, takie jak wyrównanie, szklistość pozorna i masa 1000 sztuk, wskazują na mniejszą jego przydatność dla przemysłu kaszarskiego. Brak plewki pozwala jednak obniżyć intensywność obłuszczania, a tym samym zmniejszyć koszty produkcji kaszy, zachowując wysoką wydajność procesu. Ziarno nagie charakteryzuje się większą wartością odżywczą, a wyższa zawartość hordeiny i glutelin w białku ogółem wskazuje także na większą przydatność mąki z ziarna odmiany Rastik jako dodatku do mąki pszennej przy produkcji pieczywa. Frakcje te wpływają bowiem korzystnie na cechy reologiczne ciasta. Brak plewki w budowie ziarniaka odmiany Rastik pozwala uzyskać wysoka ekstraktywność słodu, choć jest to odmiana pastewna. Istnieje potencjalna możliwość zastosowania ziarna nagiego do produkcji surowca niesłodowanego wykorzystywanego w browarnictwie.
