Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławie

Nowy lakton (Z)-5-etylideno-4-(4’-metoksyfenylo)-dihydrofuran-2-on oraz nowy lakton cis-4-(4’-metoksyfenylo)-5-winylo-dihydrofuran-2-on oraz sposób ich jednoczesnego otrzymywania



Nazwa wydziału:
Wydział Nauk o Żywności
Autor:
mgr inż. Andrzej Skrobiszewski
Autor:
dr inż. Marcelina Mazur
Autor:
dr inż. Witold Gładkowski
Autor:
prof. dr hab. Jan Nawrot
Autor:
prof. dr hab. Czesław Wawrzeńczyk
Rok zakończenia:
2013
Słowa kluczowe:
noz lakton magazynowe szkodniki preparat składnik antyfidant
Wyniki badań:
Wynalazek dotyczy β-(4’metoksyfenylo)-γ-laktonów, sposobu ich jednoczesnego wytwarzania na drodze chemicznej w wyniku reakcji dehydrohalogenacji cis-5-(1-jodoetylo)-4-(4’-metoksyfenylo)-dihydrofuran-2-onu albo cis-5-(1-bromoetylo)-4-(4’-metoksyfenylo)-dihydrofuran-2-onu realizowanej przy udziale 1,8-diazabicyklo[5.4.0]undec-7-enu (DBU). Uzyskuje się mieszaninę dwóch produktów, które rozdziela się za pomocą chromatografii kolumnowej otrzymując (Z)-5-etylideno-4-(4’-metoksyfenylo)-dihydrofuran-2-onu oraz cis-4-(4’-metoksyfenylo)-5-winylo-dihydrofuran-2-on. Korzystnie jest, gdy w reakcji dehydrohalogenacji jako rozpuszczalnik stosuje się benzen. Korzystnie także jest, gdy jako fazę stałą stosuje się żel krzemionkowy, a jako eluent stosuje się mieszaninę heksan:aceton.
Wnioski do praktyki:
Związki te charakteryzują się właściwościami antyfidantnymi i mogą być zastosowane jako składniki preparatów do zwalczania owadzich szkodników magazynowych. Związki te wykazują także dobrą aktywność antyfidantną wobec chrząszczy wołka zbożowego (Sitophilus granarius). Zaletą jest także otrzymanie nowego β-(4’-metoksyfenylo)-γ-laktonu, o bardzo silnej aktywności antyfidantnej wobec chrząszczy trojszyka ulca (Tribolium confusum) oraz o dobrej aktywności wobec larw trojszyka ulca (Tribolium confusum). P-402610
Obszary zastosowań:
chemia ochrona środowiska rolnictwo i leśnictwo żywność
Praca zgłoszona do ochrony patentowej:
Tak